Pengenalan Isu Kereta Lama di Malaysia
Kereta lama telah menjadi satu fenomena yang semakin ketara di jalan raya Malaysia. Kenderaan yang berusia lebih 15 tahun bukan sahaja menyumbang kepada kesesakan lalu lintas tetapi juga menimbulkan pelbagai isu seperti pencemaran udara, kos penyelenggaraan tinggi, dan risiko keselamatan. Menurut Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ), jumlah kereta berdaftar yang berusia lebih 10 tahun semakin meningkat setiap tahun, menunjukkan keperluan mendesak untuk menguruskan pelupusan kereta lama secara sistematik dan mampan.
Definisi Kereta Lama di Bawah Undang-Undang Malaysia
Di Malaysia, tiada definisi rasmi atau had umur khusus yang menetapkan bila sesebuah kenderaan dianggap ‘kereta lama’ dari segi undang-undang. Namun, kenderaan yang berusia melebihi 10–15 tahun lazimnya dikategorikan sebagai kenderaan lama oleh pihak berkuasa dan insurans. Dalam sesetengah kes, ia disebut sebagai “kenderaan usang” yang memerlukan pemeriksaan khas bagi memastikan keselamatannya sebelum dibenarkan berada di jalan raya.
Undang-Undang Berkaitan Pelupusan Kenderaan di Malaysia
Malaysia masih belum mempunyai undang-undang pelupusan kenderaan yang komprehensif seperti negara-negara maju. Setakat ini, pelupusan kenderaan dilakukan secara sukarela oleh pemilik, dan tiada peraturan mandatori bagi pelupusan kenderaan yang mencapai akhir hayatnya.
Program Pemilikan Akhir Hayat (ELV) di Malaysia
Konsep End-of-Life Vehicle (ELV) adalah satu kerangka undang-undang yang menentukan bila sesebuah kenderaan perlu dilupuskan secara rasmi. Di Malaysia, Kementerian Alam Sekitar dan Air serta MITI telah mencadangkan penggubalan dasar ELV sejak beberapa tahun lepas, namun pelaksanaannya masih terhad. Tanpa peraturan yang jelas, ramai pemilik masih menyimpan kereta lama yang tidak digunakan, atau menjualnya secara tidak rasmi, yang boleh membawa kepada pencemaran atau penyalahgunaan.
Cabaran dan Isu Pelaksanaan Undang-Undang Sedia Ada
Antara isu utama ialah:
- Tiada insentif tukar beli untuk menggalakkan pemilik menggantikan kereta lama.
- Kekangan ekonomi menyebabkan pemilik enggan melupuskan kereta lama walaupun tidak efisien.
- Kurangnya pusat pelupusan bertauliah dan sistem pengumpulan maklumat ELV.
- Tahap kesedaran awam yang rendah tentang impak negatif menyimpan kereta lama.
Amalan & Polisi di Jepun Mengenai Kereta Lama
Jepun merupakan antara negara paling maju dalam pengurusan kereta lama. Mereka melaksanakan sistem Shaken, iaitu pemeriksaan menyeluruh ke atas kereta setiap dua tahun selepas tahun ketiga pemilikan. Kosnya yang tinggi secara tidak langsung mendorong pemilik untuk menjual atau melupuskan kereta lama lebih awal.
Statistik Pelupusan & Jangka Hayat Kenderaan di Jepun
Jangka hayat purata kenderaan di Jepun hanyalah sekitar 8–10 tahun, berbanding Malaysia yang melebihi 15 tahun. Hampir 95% komponen kereta di Jepun dikitar semula, menjadikan industri ini sangat lestari dan menguntungkan.
Dasar Pengurusan Kenderaan Lama di Jerman
Jerman mengenakan peraturan ketat ke atas kenderaan lama terutamanya dari aspek pelepasan karbon. Kereta diesel lama dilarang memasuki zon larangan emisi di bandar-bandar utama. Mereka turut menyediakan insentif penukaran kenderaan kepada kenderaan elektrik atau hibrid.
Pendekatan Korea Selatan dalam Pengurusan Kereta Lama
Di Korea Selatan, pemilik kenderaan yang berusia lebih 10 tahun dikenakan cukai pencemaran tambahan. Kerajaan juga menyediakan subsidi untuk pelupusan kereta lama dan menggantikannya dengan kenderaan rendah emisi. Polisi ini berjaya menurunkan jumlah kereta lama di jalan raya dalam tempoh singkat.
Perbandingan Polisi Malaysia dengan Negara Luar
Berikut ialah jadual perbandingan dasar utama:
| Negara | Had Umur Kenderaan | Polisi Pelupusan | Insentif Tukar Beli | Sistem Pemeriksaan |
|---|---|---|---|---|
| Malaysia | Tiada rasmi | Sukarela | Tiada | Pemeriksaan asas JPJ |
| Jepun | 8–10 tahun | Mandatori (Shaken) | Ada | Sangat ketat |
| Jerman | 10 tahun ke bawah | Mandatori ELV | Ada | Pemeriksaan emisi |
| Korea Selatan | 10–12 tahun | Mandatori + subsidi | Ada | Cukai pencemaran |
Kesan Kereta Lama terhadap Alam Sekitar & Keselamatan
Kereta lama lazimnya menghasilkan pelepasan karbon lebih tinggi, menggunakan teknologi lama yang tidak efisien, dan berisiko tinggi untuk rosak. Ini bukan sahaja menjejaskan kesihatan awam melalui pencemaran udara, tetapi juga meningkatkan risiko kemalangan jalan raya.
Kesedaran Awam & Tanggungjawab Pemilik Kenderaan Lama
Ramai pemilik masih tidak menyedari bahawa menyimpan kereta lama tanpa penggunaan aktif boleh memberi impak negatif kepada komuniti. Sikap bertanggungjawab termasuk melupuskan kenderaan secara sah, tidak menjualnya secara haram, dan menyokong dasar lestari negara.
Peranan Industri Kitar Semula Kenderaan di Malaysia
Industri pelupusan dan kitar semula kenderaan mempunyai potensi besar untuk berkembang di Malaysia. Jika diurus dengan baik, ia boleh membuka peluang pekerjaan, mengurangkan sisa logam, dan menjana sumber ekonomi baharu melalui bahan yang dikitar semula seperti keluli, tembaga dan plastik.
Cadangan Penambahbaikan Undang-Undang & Polisi Malaysia
-
Gubal dasar ELV mandatori – Tetapkan umur maksimum kenderaan dan pelupusan automatik.
-
Wujudkan insentif tukar beli – Diskaun atau subsidi untuk pembelian kereta baharu.
-
Perluaskan pusat pelupusan sah – Tingkatkan akses dan kebolehpercayaan sistem pelupusan.
-
Kempen kesedaran nasional – Libatkan media dan NGO untuk mendidik masyarakat.
-
Cukai pencemaran ke atas kereta lama – Galakkan pemilik menggantikan kenderaan lama.
-
Sistem pemeriksaan berkala wajib – Wujudkan pemeriksaan teknikal lebih ketat.
-
Kerjasama industri automotif – Galakkan pengeluar menyertai program tukar beli dan pelupusan.
Rumusan: Masa Depan Pengurusan Kereta Lama di Malaysia
Malaysia perlu melangkah lebih proaktif ke hadapan dengan merangka dasar pengurusan kereta lama yang seimbang dari aspek ekonomi, sosial, dan alam sekitar. Dengan pelaksanaan polisi yang tegas, insentif menarik, dan kerjasama pelbagai pihak, negara kita mampu menjadi contoh dalam pengurusan lestari kenderaan seperti yang telah ditunjukkan oleh Jepun dan Korea.
Soalan Lazim (FAQ) Berkaitan Kereta Lama & Pelupusan
1. Berapa umur maksimum kereta di Malaysia sebelum perlu dilupuskan?
Tiada had umur rasmi, tetapi kerajaan sedang meneliti penggubalan dasar ELV untuk memperkenalkan had ini.
2. Apakah itu sistem ELV?
ELV atau End-of-Life Vehicle ialah sistem rasmi untuk mengenal pasti dan melupuskan kenderaan yang sudah tidak selamat atau tidak efisien digunakan.
3. Adakah saya boleh melupuskan kereta lama saya di mana-mana pusat kitar semula?
Tidak. Anda perlu melupuskannya di pusat pelupusan sah berdaftar dengan JPJ dan kementerian berkaitan.
4. Apa kesan menyimpan kereta lama yang tidak digunakan?
Ia boleh menjadi tempat pembiakan nyamuk, merosakkan alam sekitar, dan memberi risiko keselamatan jika digunakan kembali tanpa pemeriksaan.
5. Negara mana yang paling ketat dalam pelupusan kereta lama?
Jepun dan Jerman mempunyai sistem yang sangat ketat dan terurus, termasuk pemeriksaan teknikal berkala dan pelupusan mandatori.
6. Bagaimana kerajaan boleh bantu pemilik kereta lama?
Dengan memberi subsidi tukar beli, pelepasan cukai, dan kemudahan pelupusan sah.
Sumber & Rujukan
-
Statistik Automotif Jepun
-
Laporan WHO: Global Air Pollution and Health (2023)
0 Ulasan